Đến nay nhiều người đã thống nhất là sáng tác một tác phẩm nghệ thuật sinh vật cảnh phải bắt đầu từ ý tưởng nghệ thuật. Chúng ta cũng biết rằng nghệ thuật phải mang hơi thở của thời đại. Một ý tưởng nghệ thuật của thời xa xưa nếu còn có ý nghĩa với ngày nay thì phải được nâng cao cho phù hợp với cuộc sống đương đại để sáng tác ra những tác phẩm mới, nếu không thì nó chỉ như là kể chuyện cổ tích qua chất liệu cây, gỗ, đá… mà thôi.
Thế nào là ý tưởng nghệ thuật trong sinh vật cảnh? Tìm ý tưởng nghệ thuật dễ và khó như thế nào thì nhiều bạn đọc đã viết và Việt Nam hương sắc nhiều lần đã đăng tải. Cái khó hiện nay nhất là đối với nhiều hội viên vốn chỉ quen với đồng ruộng, làm nghệ thuật theo lối cầm tay chỉ việc, học lỏm và sao chép là chính, chưa có điều kiện học tập về lý luận sáng tác nghệ thuật có hệ thống, thì việc tìm ý tưởng nghệ thuật đã khó, thể hiện ý tưởng đó qua các chất liệu là cái cây, mẩu gỗ lũa, hòn đá… để diễn đạt ý tưởng và tọa ra hình tượng nghệ thuật còn khó hơn nhiều. ĐIều này có thể thông cảm chung là tìm ý tưởng nghệ thuật không dễ, nên nhiều nghệ nhân thường có thói quen khá phổ biến, hễ có cây phôi là lập tức tìm kiểu trồng (trực, xiêu, hoành, huyền…), lấy cành ngọn ở đâu? Cắt sửa uốn kéo cốt sao cho thuận mắt là được, chẳng ràng buộc gì về ý tưởng nghệ thuật, cũng chẳng quan tâm nó sẽ là hình tượng nghệ thuật gì?
Một ý tưởng và tạo tác tuyệt vời của nghệ nhân bonsai người Nhật - Kimura
Có lẽ việc trình bày về lý luận trong sáng tác nghệ thuật đã khá nhiều, điều cần lúc này là đề xuất những gợi ý về ý tưởng nghệ thuật thời nay thì tác phẩm sinh vật cảnh nên có những ý tưởng gì và gợi ý phác thảo chủ đề đó từ trên giấy đến chất liệu trên cây, gỗ, đá… để bạn đọc tham khảo và vận dụng khi làm các tác phẩm sinh vật cảnh. Đương nhiên đây không phải hình mẫu để sao chép, vì nghệ thuật có thể trùng ý tưởng nhưng cách thể hiện thì muôn hình muôn vẻ.
Những ý tưởng chung là những ý tưởng đã thành chuẩn mực của xã hội trong một giai đoạn lịch sử nhất định, được đúc kết dưới dạng các triết lý, các đạo lý, các phương châm, các khuôn phép về cách ứng xử trong xã hội, vd như: “tàn nhưng không phế”, “sức tàn nhưng chí không tàn”, có tác giả đã tạo tác phẩm cây theo ý tưởng “gục mà không ngã”, hoặc có tác giả lại thể hiện ý tưởng nghệ thuật là “cung đàn xưa” hay “ta là ai?”, “vươn lên”. “vươn xa”, “tứ hải giai huynh đệ”, “phu thê ngày nay”…. Đó là những gợi ý để bạn đọc suy ngẫm.
Ý tưởng “sức tàn nhưng chí không tàn” nhằm ca ngợi một lực lượng ngày càng đông đảo trong xã hội ta là lớp người cao tuổi, vẫn đem những kinh nghiệm quý báu của mình với sức lực đã hao tổn rất nhiều theo thời gian, để cố giữ được vai trò cây cao bóng cả trước con cháu. Ý tưởng này thể hiện qua cây cảnh có thể là hình tượng một cây đại trượng phu, nhưng thân đã sứt mẻ, rỗng bọng, một số cành đã bị gẫy; hoặc có thể là 1 cây hoành lũa rỗng, lưng đã bị còng vì tuổi tác nhưng cành lá vẫn xanh tươi, thậm chí vẫn đơm hoa, kết trái… Từ ý tưởng chung đó, tác giả có thể tìm ra vô vàn cách thể hiện. những ý tưởng chung nêu trên chỉ là những gợi ý để mỗi tác giả có thể tìm ra những ý tưởng xuất phát từ những nỗi bức xúc, niềm trăn trở và sự cảm hứng của chính mình trước những việc đang diễn ra quanh ta cần được diễn tả, phản ánh qua sinh vật cảnh. Ý tưởng cần đại diện cho nguyện vọng của một tập thể cộng đồng và nó phải được thẩm mỹ hóa mới trở thành một chủ đề nghệ thuật.
Các bạn quan tâm suy nghĩ hẳn sẽ tìm ra không thiếu những ý tưởng để trở thành những chủ đề hay cho các tác phẩm sinh vật cảnh, chắc hẳn sẽ không “bí” và sẽ giảm bớt được những sản phẩm không có ý tưởng và không hình thành được một hình tượng nghệ thuật cụ thể trong tác phẩm của mình.
{ 0 nhận xét... read them below or add one }
Đăng nhận xét